Международный день родного (татарского) языка

Разделы: Литература, Общепедагогические технологии


Максат:

1.Укучыларга тел турында төшенчә бирү.

2. Туган телебезнең моңлы яңгырашлы икәнлеген мисаллар белән дәлилләү.                                                                                       

3. Телебезнең  матурлыгын тоярга өйрәтү, горурлану хисе уяту.

Мероприятие начинается со слов “Туган тел”

Алып баручы:

И туган тел, и матур тел
Әткәм әнкәмнең теле                                                                         
Дөньяда күп нәрсә белдем                                                                                 
Син туган тел аркылы.

1 ведущий

Хәерле көн димен барчагызга,                                                                     
Кояшлы көн телим гөлләргә,                                                  
Сөйкемлелек телим яшь кызларга                                                       
Ә батырлык сезгә- егетләргә!

2 ведущий: Хәерле көн, кадерле дусларым!

1 ведущий: Добрый день, дорогие друзья!

Мы приглашаем Вас на праздник, на Международный день Родного языка.

Международный день родного языка, провозглашенный Генеральной конференцией ЮНЕСКО в ноябре 1999 года, отмечается каждый год с февраля 2000 года для содействия языковому и культурному разнообразию и многоязычию. Этот праздник не только объединяет, но и сближает различные национальности. Каждый народ воспевает свой родной язык!

1 ведущий: 21 февраль – Халыкара туган тел көне. Дөньяда 7000 гә якын тел бар. Шуларның 83е киң таралган. Ә 383 тел бөтенләй юкка чыгарга мөмкин.Шуның өчен һәрбер милләт үз телен сакларга тиеш.

1 Ученик:

Родной язык – богатое наследство,                                                      
Пришедшие из глубины веков,                                                                    
Ты отражаешь мысли человека,                                                                      
Ты помогаешь выразить любовь,                                                                     
Ты создаешь из букв стихотворенья,                                                       
Храня в запасах сотни тысяч слов,                                                    
Спустившиеся к нам благословенье –                                                            
Родной язык, проникший в нашу кровь.

2 Ученик:

Тел дигән дәрья бар,                                                                                  
Дәрья төбендә мәрҗән бар.                                                                              
Белгәннәр чумып алыр,                                                                                   
Белмәгән карап калыр                          
(Нәкый Исәнбәт)

3 Ученик:

И нет у нас иного достоянья!                                                                   
Умейте же беречь                                                                                                 
Хоть в меру сил, в дни злобы и страданья,                                                       
Наш дар бессмертный – речь.              
(И.А.Бунин)

4 Ученик:

Тел ачылгач, үз телеңдә әйтә алсаң:                                                         
“Әни!”- дип,                                                                                           
Тел ачылгач, үз телеңдә әйтә алсаң:                                                            
“Әти!”- дип,                                                                                            
Күзләреңә яшьләр тыгылмас,                                                                        
Туган телең әле бу булмас.

5 Ученик:

Соң минутта үз телеңдә әйтә алсаң:                                                         
“Әни!”- дип,                                                                                                      
Соң минутта үз телеңдә әйтә алсаң:                                                         
“Әти!”- дип,                                                                                                     
Күзләреңә яшьләр тыгылыр,                                                                       
Туган телең әнә шул булыр! (Зөлфәт)

Җыр башкару “Туган тел”

2 ведущий: Туган тел һәркем өчен дә газиз сүз бу. Чөнки  иң кадерле, бернәрсә белән дә алыштырылмый торган “әни”, “әти”, “әби”, “бабай” сүзләрен башлап туган телдә әйтәбез. Туган үскән ил- җирнең якынлыгын Ватанның газизлеген без туган тел ярдәмендә тойганбыз. Шагыйрьләребезнең матур-матур шигырьләрен ятлап, әле дә куанабыз, рухланабыз.

1 ведущий: Великий татарский поэт Габдулла Тукай понимал, как необходимо для татарского народа приобщение к русской мировой культуре, сближение его с другими народами и их языками.

6 Ученик:

Нам издавна другом был русский народ.                                            
И разве конец этой дружбе придет?                                                                  
Да, мы родились и растет в вышину.                                              
Нанизаны словно на нитку одну.

7 Ученик:

Татарча да яхшы бел,                                                                                        
Русча да яхшы бел,                                                                                    
Икесе дә безнең өчен                                                                                                     
Иң кирәкле затлы тел.               
(Ш.Маннур)   

Чыннан да без татар телен дә, рус телен дә өйрәнергә 1әм яхшы белергә тиеш. Пушкин, Лермонтов, Достоевский, Толстой – әсәрләрен укып аңлау безне рухи яктан баета. Безнең Татарстаныбызда татар һәм рус телләре дәүләт дип игълан ителде. Ул телләрнең икесе дә яхшы белүбезнең бурычы.

ҖЫР

1 ведущий: В нашей республике проживают представители более 115 национальностей и народностей. Все они живут в мире и согласии друг с другом. И цель у них одна- передать мудрость, накопленную веками – своим потомкам.

СТИХИ на разных языках

8 Ученик:

Туган җирем -  Идел буе,                                                                            
Һәр телнең бар туган иле,                                                                        
Туган җирем кебек назлы,                                                                         
Җырдай моңлы татар теле! 

2 ведущий: У каждого из народов нашего края есть свои замечательные танцы, они связаны с его культурой и бытом. Ведь танцы – воплощение души народа, его национальных традиций.                                                                                                                                                                              
Алып баручы: М.Горький говорил: “ В простоте слова-самая великая мудрость. Пословицы всегда кратки, а ума и чувства в них на целые книга” У каждого народа о родном языке созданы пословицы и поговорки.

Конкурсы
1.Давайте мы с вами вспомним несколько пословиц на русском и татарском языке.

●  Что написано пером – не вырубишь топором.
●  Слово не воробей: вылетит – не поймаешь.
● Живое слово дороже мёртвой буквы.
● Лучше ногой запнуться, чем языком.
● Язык до Киева доведет.
● Языком не торопись, а делом не ленись.
● Авыз күрке – тел, тел күрке сүз.
● Бауның озыны, сүзнең кыскасы яхшы.
● Әйткән сүз – аткан ук.
● Яхшы сүз – җан азыгы, яман сүз – баш казыгы.
● Картларның сүзен янчыкка җый.
● Сөйдергән дә тел, көйдергән дә тел.
● Авыздагы сүзгә син хуҗа, авыздан чыккач җил хуҗа.

2. Табышмаклар конкурсы

А. Теле юк –үзе аңлата (китап)

Б.Акчасыз керәсең, хәзинә алып чыгасың (мәктәп)

В.

Ак ашъяулык таптым,                                                                                                          
Җир өстенә яптым (кар)

Г.Эче татлы, тышы катлы (карбыз)

Д.

Суда йөзә, күктә оча,                                                                                                      
Җирдә йөри                                                                                                                                         
Ит белән сыйлый,                                                                                                                 
Йомшакта йоклата. (каз)
Е.Тәрәзәсе юк, ишеге юк,                                                                                                           
Эче тулы халык                                                                                                                               
Бу нәрсә? (кыяр)

2 ведущий: Признание и уважение всех языков является ключом к   сохранению мира.

И сегодняшний праздник мы хотели бы закончить такими словами:

Родной язык.                                                                                                                                 
Он впитан с молоком матери.                                                                              
Звучит как музыка, нам сердце услаждая.                                                              
В  международный день родного языка.                                                                                
На языке родном тебе мы пожелаем:                                                                           
Люби язык, храни на день и навека!                                                                                      
Не забывай мелодию родного языка.

Мероприятие завершается песней  Г.Тукая  “Туган тел” (зал исполняет стоя)